Wetyweria to niezwykła roślina, którą można wykorzystać na wiele sposobów. Rośnie bujnie i bardzo szybko zwłaszcza na terenach bagnistych i na brzegach rzek w miejscach, które są zalewane przez duże roczne opady deszczu. W glebie utrzymuje się przez kilka lat, wpisując się głównie w krajobraz tropikalnych części świata. Pochodzi z Indii, ale można ją spotkać w Polinezji, Haiti, Filipinach, Indonezji, Angoli, Brazylii, Argentynie, Jamajce i na wyspie Reunion. Jawajczycy nazywają wetywerię akar wang, co oznacza pachnący korzeń. Służy nie tylko do produkcji fantastycznego olejku eterycznego, który można znaleźć w wielu kreacjach perfumeryjnych, ale jest prawdziwym zbawieniem dla krajów, w których występuje. Zatrzymuje erozję gleby, zwalcza chwasty i szkodniki, służy do karmienia zwierząt, wyrobu lin, znalazła także swoje miejsce w medycynie ajurwedyjskiej.
Wetyweria znana także jako Chrysopogon zizanioides, wetiwer lub khas-khas jest bardzo powszechnie stosowanym składnikiem perfum. Nie każdy wie, że jej nazwa pochodzi od dwóch tamilskich słów: Vetti oznaczającego „wyrywać” i ver oznaczającego „korzeń”. Właściwie trudno uwierzyć, że ten ziemisty, suchy zapach nie pochodzi z drzewa tylko z korzeni wieloletniej trawy. Wetyweria posiada wysokie źdźbła z czerwonobrązowymi kwiatami. Najbardziej znaną odmianą jest wetyweria haitańska, zapewniająca żywiczną, lekko słodką odmianę olejku. Uprawia się ją przez okres do jednego roku i zbiera w porze suchej, kiedy ilość olejku eterycznego w korzeniach jest największa, zanim pęczki korzeni zostaną poddane destylacji. W niektórych krajach o gorącym klimacie wetywerię wplata się w żaluzje i maty, które nie tylko cudownie pachną, gdy powieje przez nie bryza, ale mają też właściwości chłodzące.
Rozpowszechniona 400 lat temu, jest obecnie bardzo poszukiwanym składnikiem przez perfumiarzy na całym świecie, którzy próbują uchwycić esencję parnego wieczoru za pomocą dymnych nut oudu lub tajemniczego petrichora, ziemistego aromatu powstającego, gdy deszcz pada na suchą ziemię. Olejek eteryczny z wetywerii wytwarza się przez parowanie korzenia. Olej ma brązowawą barwę, która zmienia się od bursztynowej do oliwkowej. Jest słodki, ciężki, bujny, ziemisty i przypomina wilgotną ziemię i liście w lesie. Posiada wytrawne piżmowe niuanse z nutami skóry i orzechów. Wyróżnia się dwa główne składniki olejku eterycznego z wetywerii: wetywerol o łagodnym, trwałym słodko-drzewnym aromacie oraz wetyweron o mocnym, nieco gorzkim, ziemistym odcieniu.
W przemyśle perfumeryjnym wetyweria używana jest jako utrwalacz, ponieważ wiąże inne zapachy i długo utrzymuje się na skórze. Stosowana jest także jako niezbędny składnik perfum szyprowych, fougere i nowoczesnych kompozycji aldehydowo-drzewnych. Często można ją znaleźć w bazie orientalnej oraz w bazie zawierającej mech dębowy, różę, drewno i opoponaks. Dobrze komponuje się z jononami, paczulą, drzewem sandałowym, lawendą, szałwią i mimozą. Często myli się ją z trawą cytrynową, cytronellą i palmarosą. Zioła te mają zielony, cytrusowy, orzeźwiający zapach, a woń wetywerii jest ciężka, odurzająca, bardzo męska i ziemista. Ze względu na specyficzny zapach, perfumiarze często używają jej w swoich kreacjach, chociaż nie każdemu podoba się to ze względu na specyficzny aromat. Ostatnią rzeczą, jaką można powiedzieć o perfumach z wetywerią, jest to, że brakuje im charakteru, bo to po prostu nieprawda.
Poznaj wyjątkowe zapachy z nutą wetywerii: