Właściwie we wszystkich środowiskach panuje przekonanie, że perfumiarze starają się naśladować naturę, a przecież zapach opiera się głównie na fantazji.
Zatem szukanie dokładnie odzwierciedlonego zapachu róży, fiołka czy irysa w butelce jest jak czytanie mistrzowskiego dzieła literackiego, aby na nowo przeżyć chwile, które utknęły w naszej olfaktorycznej pamięci. Podobnie jak literatura, muzyka, malarstwo i rzeźba, perfumy są raczej medytacją nad rzeczywistością niż jej fotograficznym odbiciem. Najlepsze kompozycje zapachowe dają nam wgląd w cudzy świat i jego węchowe wyobrażenie o melancholijnym bukiecie kwiatów, filiżance parującej herbaty, rozgrzanej słońcem skóry lub romantycznym wieczorze w Paryżu.
Każdy z nas może interpretować aromatyczny przekaz na wiele różnych sposobów. Dla przykładu, kiedy wąchamy zapach Calvin Klein Eternity, możemy odczuwać tę samą euforię, która towarzyszy wraz z nadejściem pierwszych dni kwietnia, kiedy powietrze pachnie intensywnie zielenią i świeżością. Z drugiej strony niektóre osoby mogą uważać to za niepokojące, wręcz przytłaczające, burzę chrapliwych, ostrych nut, od których kręci się w głowie. Biorąc pod uwagę, że twórczyni formuły wody perfumowanej Eternity, Sophia Grojsman, nie przebierała w słowach ani akordach, i być może to drugie wrażenie jest bliższe pierwotnemu zamierzeniu perfumiarki. Ten kwiatowy kobiecy zapach ze względu na ciągły popyt jest od lat produkowany i ceniony, pomimo dzielenia odbiorców na różne grupy pod względem odczuć. Dla podobnie musujących wrażeń polecamy kwiatową esencję z wodnymi akcentami Armani Acqua Di Gioia.
To samo dotyczy innych dziedzin sztuki nowoczesnej czy klasycznej i oczywiście kreatywnej sztuki perfumiarskiej. Nie znajdziemy dwóch osób, które oglądając dzieła, doświadczają identycznych wrażeń. Oczywiście najistotniejsze jest to, czy zapach porusza, wywołując reakcję. Może to być na przykład intensywna przygoda, jak w przypadku Giorgio Armani My Way Nectar, perfum pachnących słodkimi białymi kwiatami i ekscytującą podróżą w nieznane. Może to też być forma delikatnej zadumy, jak w przypadku Dior Miss Dior Rose N’Roses, musującej iluminacji z płatków róż i lekkich czystych piżm. Ta kreacja błyszczy świeżą różą o jasnej i krystalicznej jakości, ożywioną cytrusowymi akcentami. Zawarta w niej dyskretna nuta optymizmu, sprawia, że się rozluźniasz i ogarnia Cię nostalgia.
Dzisiaj, gdy wiele zapachów projektuje się tak, by sprawiały wrażenie, a nie zapadały w pamięć, oryginalny pomysł perfumiarza może zostać przyćmiony. Nie oznacza to, że zapachy są pozbawione przekazu, ale wszystko zostaje uproszczone do myślenia: jestem uroczy i słodki, jestem nie z tego świata lub wierzę, że prawdziwy mężczyzna powinien pachnieć intensywnie wodą kolońską. W niektórych przypadkach działa to lepiej niż w innych. Ozdobiony jaśminem Mugler Alien Hypersense niewiele mówi, ale łatwo czaruje, odwołując się do świata fantazji. Niemniej jednak prostota i urok nie muszą być banalne ani powierzchowne. Jednym z legendarnych zapachów XX wieku jest studium kwiatu w Miss Dior Christiana Diora. Tworząc go w 1956 roku dwóch chemików Paul Vacher i Jean Carles chciało pokazać, że perfumiarze nie tylko potrafią uchwycić naturę, w tym przypadku aromat róży, ale także przekazać tekstury, kolory i emocje. Oryginalna woda toaletowa pachnie jak gałązka oblepiona najpiękniejszymi kwiatami, ale dzięki dodatkowi mchu dębowego przywołuje także ciemny posmak wilgotnej gleby, drażniące ciepło majowego słońca i uniesienie wiosny. Mimo że formuła eau de toilette również została zmieniona, obecna woda perfumowana jest zupełnie innym zapachem, jeszcze mniej przypominającym słynny oryginał.